Truss Rod - Sap Ayarı

[tanerrock]

Sap ayarı gerekip gerekmediğini anlamak için yapabileceğin ufak bir şey var. Birinci perdeyeye bare bas ya da kapo tak, olmadı bare basacak birini bul. Son perdeye de bas. İlk perdeyle son perdenin tam orta noktasının (7 veya 8. perde civarlarında olması lazım) yüksekliğini bakıp anlayabilirsin sap ayarına ihtiyacın olup olmadığına. Eğer 7.,8. perdeler tellerin çok altında kalıyorsa, tellerle perde demirleri arasındaki mesafe fazlaysa sap ayarına ihtiyacı vardır. Aksine teller perdeye değiyorsa yine sap ayarı yapmak gerekebilir. İdeal olanı tel ile perde demiri arasına ince bir penayı sokabilecek mesafede olması.

Bu dediğimi her tel için ayrı ayrı yap. Sap ayarına ihtiyaç yoksa ve teller cızırtı yapıyorsa köprü ayarı yapılması gerekebilir. Aslında cızırtı amfiden belli olmuyorsa çok da gerekli olmayabilir bu tarz ince ayarlar ;ama dersen ki içim rahat etsin, bilen birine yaptırabilirsin.

hmm söylediğine göre entonasyon gerekio ozaman teşekkür ederim.

peki sap ayarı yaparken teller gevşetilirmi ? ? ?

[emirbahcivan]

Ya beyler şimdi benim gitarın geçen hafta tellerini değiştirmiştim genel olarak bütün tellerin 1. , 2. , 3. ve 4. perdelerinde çızırtı var normalde yoktu ta ki tel değiştirene kadar teker teker kontrol ettim perdelerin seslerini 1. perden sona gittikçe akort kaçıyodu bende dedim ki sap ayarı bozuk heralde aldım alyanı sıktım biraz sapın o civasını(yani sapın kafasındaki kapağı çıkardığımızda ki yer) hem çızırtı gitti hemde sesler düzeldi sizce becere bilmişmiyimdir ?

[Challenqer-08]

2010 X6'm var. Telleri yarım nota pese akort ettim. Yani en alt tel Eb4 olacak şekilde. Eskiden 1. perdede cızırtı vardı.Şimdi 1. perde kullanılmaz halde..12'ye kadarda hafif cızırtılar var. Araştırmalarıma göre neredeyse yarım tura yakın olacak şekilde 3 adımda, sola çektim o vidayı. Şuanda sapın yeni halini almasını bekliyorum. Üst eşiğin olduğu yer biraz havalandı şuanda..Sizce ne olur, doğrumu yapmışım ne yapmışım ben.

[sweeperxx]

5 gün önce Godin grand concert duet ambiance aldım,üzerinde high tansiyon teller vardı ve onları çıkardım 3gün önce savarez corum alliance 500Arj taktım,fakat 12. perde civarlarında çarpmalar yapmaya başladı gerilim düştüğünden sanırım sap ayarı değişti.

Bunun için sap ayarını mı yaptırmalıyım yani böyle bir gitar'da her tel değiştirdiğimde aynı sorunla karşılaşmayacağımı zannediyorum.Godin yapı itibariyle de klavyesi rahat olarak biinirler. Bu fabrikasyon tellerin uzun süre üzerinde olmasından dolayı değiştirdiğimden dolayı bir süre sürekli akortlayıp beklemem mi gerekiyor acaba.

Godin kullanıp tel konusunda fikirleri ve önerileri olanlar varsa bekliyorum.. Teşekkürler.

[Atalay_Ant]

Bende şeyi merak ediyorum
1. telin 1-2-3. perdesinde
2. telin 1-2. perdesinde
3. telin 1. perdesi
4-5-6. tel de cızırdama yok
yani garip bi eğim var sap ayarımı yapmam gerekiyor ?

başka biri sorum da sap ayarı yapılırken teller gevşetilirmi ? ?

Teşekkürler!..

Sanırım önce tremolodan cızırtlı yapan telin olduğu taraftaki alyandan biraz yğkseltmen gerekiyor. Sorun çözülür bence.

İlk olarak sap dönmesi diye düşündüm ancak sanmam.

[gasmky luthier]

merhaba dostum
sap ve ayarı hakkında genel bir bilgilendirmeyle sana yardımcı olmaya çalışalım.
truss rod çubuğu sap içersinde klavye altına gömülen çoğu gitarda burgu kısmına yakın baş eşik önünde alyan başlı vida ile kontrol edilen bir metaldir.
amacı klavye üzerinde oluşan bombe ve çukurları düzletmeye yaramaktır.bazen gitarımızda belli perdelerde cızlamalar olur bunlar klavye üzerindeki bombe veya çukurlaşmalardandır.elektoro ve akustik gitarlarda sap ince ve teller çelik olduğu için bu şekil değişiklikleri olası değişikliklerdir truss rod çubuğu kırılmaz kopmaz sadece çok ama çok çok fazla kurcalandığında ya vida çubuktan ayrılır **** metal esnekleşir.yani elimize bir metal aldığımızda yirmi otuzkere bükmeye çalışırsak nasıl belli bir yerinde yumuşama olacağı ve eğileceği gibi bu çubukta aynı şey olabilir
öcelikle senin sorunun anladığım kadarıyla sap ayarı ve cızlamalar değil bir entonasyon sorunu 12 perdede öncelikle tel yüksekliğn maxsımum 2.5 veya 3 mm olmalıdır eğer bu ölçü fazla veya azsa alt eşik köprüsü ya çok yüksek **** alçaktır önce bu ayarlanmalı.
sonraki iş perdelerdeki cızlamalar kontrol edilmeli eğer cızlama var ise önce sıkıntılı perdeleri belirlenir sonra alyan yardımıyla truss rod vidasını sağa veya sola tur attırlır bu perdelerde cızlamalar sıklaşıyorsa ters tur attırmak gerek burada önemli olan çevirdiğin vida turlarını sayman eğer yanlış yaparsan geri almak için. bu cızlamalarıda hallettikten sonra sıra entonasyon ayarına gelir bu bi turner yardmıyla 12 perdeden yapılır alt eşiktek ayarlanarak yapılır.ilele de kendim yapacağım dersen mesaj at ayrıntılı anlatayım yardımcı olmaya çalışayım
luthier hüseyin fırat

[gasmky luthier]

dostum eline bir zımpara takozu alıcaksın genelde biz çok ince tesfiyelerde alımınyum veya cam takoz kullanıyoruz.telleri çıkartıp aynı düzlemde takozu saracağın ince kumlu bir zımpara yardımıyla ileri geri önce mevcut bölgedeki yüksekli düşürmen sonrada bir iki ileri geri harekette tümklavye ferdleri üzerinde sürtmen gerekli önemli not zımparalama sırasında zımparayı heryere aynı düzlemde sürtmen yoksa bir yeri düzeltiyim derken birçok yeri bozabilirsin.
luthier hüseyin fırat

[stemizsoy38]

Götür Bir Luthiere sorunun kalmaz

[excallibur]

Sap ayarı nedir ve ne işe yarar? Sapın gövde ile yaptığı açı mı değiştirilir?

[dimebucker]

Sap ayarı nedir ve ne işe yarar? Sapın gövde ile yaptığı açı mı değiştirilir?

9 Sayfalık 'Sap Ayarı' başlığına gelip de bunu yazman ilginç, en azından üç yukarıdaki mesajı okuyabilecek kadar araştırmacı olabilirsin.

Sevgiler...

[excallibur]

Evet, ilk soru gerçekten biraz saçma oldu, ben de sonradan fark ettim. BEnim asıl merak ettiğim ve gündeme getirmeye çalıştığı şey bu başlığımda sorduğum soru idi, yani gitar gövdesini bir dzlem olarak alırsak sapın buna belli bir açıyla yaplanıyor gibi görünmesini bir anormallik arz edip etmediği sorusuydu. Yine de ilginize teşekkürler.

[dimebucker]

Evet, ilk soru gerçekten biraz saçma oldu, ben de sonradan fark ettim. BEnim asıl merak ettiğim ve gündeme getirmeye çalıştığı şey bu başlığımda sorduğum soru idi, yani gitar gövdesini bir dzlem olarak alırsak sapın buna belli bir açıyla yaplanıyor gibi görünmesini bir anormallik arz edip etmediği sorusuydu. Yine de ilginize teşekkürler.

O başlıkta zaten gerekli yanıt verilmişti, biraz araştırmacı ruhlu olup internette arasaydınız, neyin ne olduğunu öğrenmeniz için geçecek süre buraya iki farklı mesaj yazıp cevap beklemek için geçen süreden bir hayli kısa olurdu. Teller sapa paralel değildir, bunun sebebi de sapın gövdeye tam olarak dik ve doğrusal olmamasından kaynaklanır. Özellikle les paul tipi gitarlarda bunu çok açık bir şekilde farkedebilirsiniz. Durum böyle olunca teller sapa ilk perdelerde sonra perdelere göre daha yakın bulunur. Bu durum gitarı çalan kişi tarafından çeşitli ayarlamalar yapılarak arzu edilen konuma getirilebilir.

Sevgiler...

[nedim3838]

öncelik gerekiyorsa ve telden cızırtı geliyorsa özellikle kalın tellerde 6.tel örneğin eşik ayarında çok fazla olmamak üzere zımparalayabilirsiniz,önemli olan sap ayarı ise ,şu şekilde yapılmakta,bir kere tüm telleri dengeli bir şekilde yarım tur olmak üzere sırayla ve dengeli bir şekilde gevşetin,
Fakat,aslolan yani ayar için aslolan iki tel 3.ve 4.teldir,neredeyse bir silahın namlu ayarı gibi bir ışık kaynağına doğru bir tüfek gibi gitarın sapını tutup bakın,sap iç bükey yahut dış bükey ise ayarlanması gerekir,fakat diyelim ki sap tellerde gevşekken düzgün tellerlede uyum içinde tele göre eğik değilse yani gened tellerin toplam gerilim uygulayacağınıda unutmadan tellerin tersine karşı zıt bir gerilim için trust rost ayarını alyan ile yapmalı germek için,gitarın gövdesi kucağınızdayken alyan ile saat yönünde ve gevşetmek içinse tersi yönde ve çeyrek turlarla hareket etmeli ve her defasında sapın durumu gözlenmeli,kısaca bu şekilde,sakın ola teller sapa değiyor diye bir ayar yapmaya kalkın onun ayarı eşikten olmalı,acizane dün gerçekleştirdiğim bu eylemi buraya aktarmaya çalıştım .kolay gelsin.

[programci_84]

Herkese selamlar.

Evvela, "sap atması" ve "sap ayarı" öğelerini arattım forumda; fakat bek uygun bir yer bulamadım, o yüzden buraya yazıyorum affınıza sığınarak.

Bende Ibanez GRG170DXL var. Taş çatlasa 2 aylık. İlk gitarım olması ve yeni öğrenme aşamasında olmam nedeniyle biraz fazla hassasım. Burada bahsedilen tel-perde uzaklığı, sap eğriliği vs konusu ciddi konular, belli. Konu anlatımlarında geçen 0.3-0.5mm mesafeleri ölçecek alet edevat yok bende. Lüthiye'lere götürüp getirecek zamanım da yok. O yüzden, pratik olarak algılayabileceğimiz biçimde, aşağıdaki sorulara cevap verebilir misiniz?

1) Sap atması denen şeyi anlamanın bir yolu var mı? Şu an benim gitarda entonasyon gayet iyi (boş, 12. perde ve 12.perde harmonic notalarını Tuner bire bir aynı gösteriyor) ve gitar akort kaçırmıyor. Bu durumda "sap atmamıştır" diyebilir miyiz?
2) 1. ve 24. perdelere bastırıp tel-perde demiri mesafelerini göz gezdiriyorum. Başlarda teller perde demirlerine değiyor, ortalarda bu mesafe açılıyor, sonlarda tekrar değmeye başlıyor. Ortalarda, yani 8.-9. perdelerde, bu mesafe göz kararı 1mm den az. Buraya göre truss-rod normal gözüküyor. Fakat, entonasyonum iyi, gitar akort da kaçırmıyor ama kalın mi teli ilk perdelerde perde demirlerine çarpıyor, boş vuruşta çarpmıyor. Gitarın öz sesinde bir cızırtı ortaya çıkıyor; fakat amplide bu cızırtı, pickup selector en alttayken yani köprü tarafı humbucker aktifken duyulmuyor. Fakat bir üst kademede, yani single+köprü humbucker'ın bir tanesi aktifken cızırtı geliyor ampliden. Bu durumda, truss-rod ayarı gerekir mi?

Teşekkürler.

[Onur Akceylan]

Genel olarak entonasyon ve sap ayarı ile ilgili bir çok öneride bulunulmuş ve bilgi verilmiş. Tamamını okumadım ancak ben de kendi bilgilerimi aktarmak ve programci_84 arkadaşımıza da cevap vermek istedim.

Entonasyon herşeyden önce çok farklı sebeplerden bozulabilen bir ayardır. Elektro gitarda saddle vidaları sıkılıp gevşetilerek yapılır, sap ayarıyla yapılmaz. Sapın iç veya dışbükey olması çok ciddi derecelerde entonasyon ayarını etkilemez ancak etkilediyse o sapı çöpe atmak daha yararlı olacaktır. Çünkü saptakı iç veya dışbükeylik durumu ciddi derecede ilerlemiş ve abartılı dereceye gelmiş demektir. Entonasyon ayarı yanlış çakılmış fret, yerinden oynamış saddle vb. birkaç sebepten oluşabilir. Çok ciddi derecelerde olmadığı sürece de elektro gitarlarda çok kolay bir şekilde halledilir.

Sap ayarı ise elektro gitarlarda tamamen truss rod ayarı ile düzeltilebilen bir durumdur. Truss rod'un düzeltemeyeceği durumlar da olabilir. Biz bu durumlarda "Sap yılan gibi olmuş" deriz. Bu durumda sapın lutiye tarafından tesviye edilmesi gerekecektir ki bunu kişinin kati suretle lutiyeye yaptırması gerekecektir.

Her cızlama sap ayarından değildir!
Cızlama her seferinde sapın iç veya dışbükey olmasından kaynaklanmaz. Bakımı yapılmayan gitarın perde demirleri arasında kir birikmeye başlar. Bu da zaman içerisinde perde demirlerinin kalkmasına sebep olur. Sadece kir değil alınan ufak bir darbeden de perde demiri kalkabilir. Bu durumda perde demirinin yeniden yerine çakılması gerekir. Çakıldığı halde oturmuyorsa iki seçenek vardır; ya fretler değişecek (önerilen) ya da frete tesviye yapılacak. Kalkmış bir frete tesviye yapmak pek kalıcı bir çözüm olmayacaktır çünkü fret zamanla kalkmaya devam edecektir.

Tel yüksekliği her gitarda sizin rahat edebileceğiniz seviyede olmayabilir. Düzgün ayarla ve parçalarla istediğiniz yükseklikte kullanabilirsiniz(tabiri caizse doğan görünümlü şahin).

Sapta herhangi bir oynama varsa bunu görebileceğiniz en iyi şekil gitarı teller yukarı bakacak şekilde düz duvara doğru tutup bakmaktır. Buradan iç veya dışbükey olduğunu görebilirsiniz. Bu sayede kalkmış olan perde demiri varsa bunlar da görünecektir. pragramci_84 arkadaşımızda hafif bir içbükeylik durum varmış gibi görünüyor. Saat yönünde 1 veya 2 kez çeyrek tur çevrildiğinde muhtemelen düzelecektir. Saat yönünün tersine çevrilme durumunda sap daha da içbükey olmaya başlayacaktır. Gitar üzerinde deneme yapmaktan korkmayın. Çok ciddi tamir gerektiren durumların dışında birçok şeyi kendiniz yapabilirsiniz. Sapın hafif içbükey olması çoğu zaman problem yaratmaz ki benim gitarımın da sapı hafif içbükeydir. Gitarı bu şekilde problemsiz bir biçimde kullanabilmekteyim.

Umarım bu bilgiler birçok müzisyen arkadaşımıza yardımcı olur.

Müzikle kalınız...